Dây thần kinh tủy sống: Cấu tạo và chức năng | Sinh học 8
Dây thần kinh tủy sống (hay dây thần kinh sống) là loại dây thần kinh hỗn hợp. Được cấu tạo bởi sự kết hợp các sợi thần kinh từ rễ sau và rễ trước. Bài viết hôm nay chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin hữu ích về loại dây thần kinh này để các bạn có thể hiểu rõ nhất.
VỊ TRÍ CỦA DÂY THẦN KINH TỦY
Dây thần kinh tủy trong cơ thể người
Trong cơ thể con người, hệ thần kinh là cơ quan có tính chất phân hóa cao nhất. Nó có dạng ống và mạng lưới đi khắp cơ thể của chúng ta. Hệ thần kinh được ra làm 2 loại là thần kinh trung ương và thần kinh ngoại biên. Trong đó:
+ Hệ thần kinh trung ương gồm: não và tủy sống
+ Hệ thần kinh ngoại biên gồm: 31 đôi dây thần kinh tủy, 12 đôi thần kinh sọ và các hạch thần kinh.
>>> Xem thêm: Chặn Đứng các cơn đau xương chậu khi mang thai đơn giản
Riêng đối với 31 đôi dây thần kinh tủy sống xuất phát từ tủy sống rồi rời khỏi ống sống qua các lỗ gian sống. Dây thần kinh tủy được gọi tên và phân loại theo các đốt sống có liên quan với chúng, bao gồm:
- 12 đôi dây thần kinh sống ngực
- 5 đôi thần kinh sống thắt lưng
- 1 đôi thần kinh sống cụt
- 8 đôi dây thần kinh sống cổ
- 5 đôi thần kinh sống cùng
CẤU TẠO CỦA DÂY THẦN KINH TỦY
Trong cơ thể người có 31 đôi dây thần kinh tủy. Mỗi dây thần kinh tủy bao gồm:
+ Các nhóm sợi thần kinh cảm giác nối với tủy sống qua rễ sau (gọi là rễ cảm giác). Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các thụ quan về trung ương. Những nhánh ngoại vi của nơron hạch phân bố tới các cấu trúc ở ngoại vi (các tạng, bộ phận cơ thể), những nhánh trung ương chạy qua rễ sau vào tủy sống.
+ Nhóm sợi thần kinh vận động, nối với tủy sống bằng các rễ trước ( rễ vận động). Rễ trước truyền xung vận động từ trung ương đi ra cơ quan đáp ứng ( cơ chi). Thực chất các sợi này là nhanh trục của rron thần kinh ở cột trước chất xám tủy sống.
Chính các nhóm sợi liên quan đến các dễ này sau khi đi qua khe giữa hai đốt sống liên tiếp đã nhập lại thành dây thần kinh tủy
CÓ BAO NHIÊU ĐÔI DÂY THẦN KINH TỦY SỐNG
– Có 31 đôi dây thần kinh tủy
– Mỗi dây thần kinh tủy được nói với tủy sống gồm 2 rễ:
+ Rễ trước (rễ vận động) gồm các sợi li tâm
+ Rễ sau (rễ cảm giác) gồm các bó sợi hướng tâm
31 đôi dây thần kinh tủy trong cơ thể người
Các rễ tủy đi ra khỏi lỗ gian đốt sống nhập lại thành dây thần kinh tủy
CHỨC NĂNG CỦA DÂY THẦN KINH TỦY
Chức năng của dây thần kinh tủy sống. Các dây thần kinh tủy là dây thần kinh hỗn hợp. Rễ trước dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung ương đi ra cơ quan đáp ứng. Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các thụ quan về trung ương.
>> Xem thêm: Tất tần tật về xương chậu mà chúng ta nên biết
Ngoài ra, một số nhanh trước của dây thần kinh tủy sẽ đan chéo với nhau. để hợp thành các đám rồi thần kinh chi phổi vận động, cảm giác của nhiều vùng trên cơ thể con người như:
+ Đám rối thần kinh cánh tay.
+ Đám rối thần kinh cổ
+ Đám rối thần kinh thắt lưng cùng
Các đám rối thần kinh thắt lưng cùng sẽ chi phối thần kinh khoang sau phúc mạc, chi dưới và chậu hông. Còn các đám rối thần kinh cánh tay sẽ chi phối vận động và cảm giác của chi trên, vùng ngực và vai.
TẠI SAO NÓI DÂY THẦN KINH TỦY LÀ DÂY PHA?
Giải thích vì sao nói dây thần kinh tủy là dây pha
Dây thần kinh tủy có 31 đôi dây thần kinh tủy. Đây là các dây pha gồm có các bó sợi thần kinh hướng tâm ( rễ cảm giác) nối với tủy sống qua rễ sau và các bó sợi thần kinh li tâm (rễ vận động) nối với tủy sống bằng rễ trước. Chính vì vậy mà người ta hay nói dây thần kinh tủy là dây pha.
Tài liệu tham khảo:
1, Sách sinh học 8, bài 45 – Dây thần kinh tủy sống
2, Atlas d’anatomie humaine, Frank H.Netter, MD, 5e édition, Traduction de Pierre Kamina, ELSEVIER MASSON
3, Bài giảng Giải phẫu học, PGS Nguyễn Quang Quyền, tái bản lần thứ mười lăm
